مالیات در یک دسته بندی کلی، به دو دسته مالیات مستقیم و مالیات غیرمستقیم طبقه بندی میشود. مالیات بر ارث یکی از انواع مالیات بر دارایی یا ثروت و گونهای از انواع مالیاتهای مستقیم است.
محاسبه و اخذ مالیات بر ارث در مورد متوفیان قبل از لازمالاجرا شدن این قانون (۱/۱/۱۳۹۵) اعم از اینکه پرونده مالیاتی برای آنها تشکیل شده یا نشده باشد، مشمول حکم این ماده نخواهد بود. براساس ماده ۲۱ (اصلاحی ۳۱/۴/۱۳۹۴) اموالی که جزء ماترک متوفی باشد و طبق قوانین یا احکام خاص، مالکیت آنها سلب و یا به صورت بلاعوض در اختیار اشخاص موضوع ماده (۲) این قانون قرار گیرد، با تأیید اشخاص مزبور از شمول مالیات بر ارث خارج و در صورتی که بابت سلب مالکیت عوضی داده شود، ارزش آن عوضیا اموال سلب مالکیت شده، هرکدام کمتر باشد، جزء اموال مشمول مالیات بر ارث موضوع ردیفهای مربوط در ماده (۱۷) این قانون محسوب و مشمول مالیات خواهد بود.
تعیین نرخ مالیات براساس نسبت با متوفی
بههرحال در قانون فعلی مالیات بر ارث برحسب اینکه ترکه متوفی به چه میزان باشد، مالیاتی متفاوت دارد. نرخ مالیات بر ارث، تابعی از این امر نیز است که وارث با متوفی چه نسبتی داشته باشد. هرچه نسبت وارث با متوفی نزدیکتر باشد، مالیات بر ارث کمتر است و هرچقدر که نسبت وارث با متوفی دورتر باشد، نرخ مالیات بر ارث بیشتر خواهد بود. این درحالی است که وراث از دیدگاه قانون مالیاتهای مستقیم به سه طبقه تقسیم میشوند؛
- وراث طبقه اول شامل پدر، مادر، زن، شوهر و اولاد هستند.
- طبقه دوم نیز عبارتند از اجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها.
- طبقه سوم وراث نیز شامل عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها است.
به طور دقیق نرخهای اعلامی سازمان امور مالیاتی برای وراث طبقه یک است و به ترتیب برای وراث طبقه دوم دو برابر و برای وراث طبقه سوم به چهار برابر میرسد. همچنین باید در نظر داشت که اگر در هر طبقه حتی یک نفر ورثه در حال حیات باشد، سبب میشود طبقات دیگر از جهت ارث بردن باطل شوند و هیچ ارثی به آنها تعلق نگیرد.
اموال مشمول مالیات بر ارث
اموال مشمول مالیات بر ارث که درنتیجه فوت شخص اعم از فوت واقعی یا فرضی انتقال مییابد، به شرح زیر مشمول مالیات میشود:
- نسبت به سپردههای بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار بهاستثناء موارد مندرج دربند (۲) این ماده و سودهای متعلق به آنها و همچنین سود سهام و سهم الشرکه تا تاریخ ثبت انتقال به نام وراث و یا پرداخت و تحویل به آنها به نرخ سه درصد.
- نسبت به انواع وسایل نقلیه موتوری، زمینی، دریایی و هوایی به نرخ دو درصد (۲%) بهای اعلامی توسط سازمان امور مالیاتی کشور در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث
- نسبت به املاک و حق واگذاری محل (۱٫۵) برابر نرخهای مذکور در ماده (۵۹) قانون مالیاتها به مأخذ ارزش معاملاتی املاک و یا به مأخذ ارزش روز حق واگذاری حسب مورد، در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث
- نسبت به اموال و داراییهای متعلق به متوفای ایرانی که در خارج از کشور واقع شده است پس از کسر مالیات بر ارثی که از آن بابت به دولت محل وقوع اموال و داراییها پرداخت شدهاست به نرخ ده درصد (۱۰%) ارزش ماترک که مأخذ محاسبه مالیات بر ارث در کشور محل وقوع مال قرارگرفتهاست. در صورت عدم شمول مالیات بر ارث در کشور مذکور به مأخذ ارزش روز انتقال یا تحویل به نام وراث
- نسبت به سهام و سهم الشرکه و حق تقدم آنها یک و نیم (۱٫۵) برابر نرخهای مذکور در تبصره (۱) ماده (۱۴۳) و ماده (۱۴۳ مکرر) قانون مذکور طبق مقررات مزبور در تاریخ ثبت انتقال به نام وراث
- نسبت به حق الامتیاز و سایر اموال و حقوق مالی که دربندهای مذکور به آنها تصریح نشدهاست، به نرخ ده درصد (۱۰%) ارزش روز در تاریخ تحویل یا ثبت انتقال به نام وراث
سهم ٢ درصدی دولت ارزش وسیله متوفی
در همین راستا چندی پیش سازمان امور مالیاتی کشور در اطلاعیهای جزئیات مربوط به نرخ مالیات بر ارث در اصلاحیه قانون مالیاتهای مستقیم را اعلام کرد. براساس قانون سال ١٣٩۵ مالیات بر ارث، ٣درصد ارزش داراییهایی مانند سپردههای بانکی، اوراق مشارکت و سایر اوراق بهادار و سودهای آنان به سازمان امور مالیاتی تعلق دارد. همچنین یکونیم درصد ارزش سهام و سهمالشرکه و حقتقدم آنها نیز مشمول مالیات میشود.
مالیات بر ارث حقالامتیاز و سایر اموال و حقوق مالی نیز در قانون جدید ١٠درصد ارزش روز در تاریخ تحویل محاسبه شده است. این درحالی است که ٢درصد بهای اعلام شده سازمان امور مالیاتی کشور برای انواع وسایل نقلیه موتوری، زمینی، دریایی و هوایی نیز مالیات بر ارث تلقی میشود. یک ونیمدرصد ارزش املاک برحسب تاریخ واگذاری روز نیز به دولت تعلق میگیرد. نرخ مالیات داراییها و اموال متوفیان ایرانی که در خارج از کشور هستند، نیز شامل ١٠درصد ارزش ماترک است.
وراث
ماده ۱۸- وراث از نظر این قانون به سه طبقه تقسیم میشوند:
- وراث طبقه اول که عبارتند از: پدر، مادر، زن، شوهر، اولاد و اولاد اولاد.
- وارث طبقه دوم که عبارتند از: اجداد، برادر، خواهر و اولاد آنها.
- وراث طبقه سوم که عبارتند از: عمو، عمه، دایی، خاله و اولاد آنها.
مالیات برارث قبل از تعدیل
براساس قانون پیشین مالیات برارث، مالیات برارث داراییهای تامبلغ پنجاه میلیون ریال برای طبقه اول شامل پنج درصد ارزش اموال بود. که این میزان برای طبقه دوم به ١۵درصد ارزش دارایی و برای طبقه سوم به ٣۵ درصد ارزش دارایی میرسید. همچنین مالیات برارث داراییهایی تا مبلغ ٢٠٠ میلیون تومان برای طبقه اول ١۵ درصد ارزش دارایی، برای طبقه دوم ٢۵ درصد و برای طبقه سوم ۴۵ درصد تخمین زده شده بود. همچنین نرخ مالیات برارث دارایی و اموال بیش از ۵٠٠ میلیون ریال برای وراث طبقه اول شامل ٣۵ درصد ارزش دارایی، برای طبقه دوم ۴۵ درصد و برای طبقه سوم ۶۵ درصد ارزش دارایی محاسبه شده بود.
:: برچسبها:
مالیات بر ارث ,
ارث ,
قانون مالیات بر ارث ,
وراث ,
وکیل ,